Czoga Zanbil (Ma‘bad-e Choghā Zanbīl)
Czoga Zanbil (pers. چُغازَنبیل, Czogha Zanbil), w starożytności Dur-Untasz-Napirisza - stolica królestwa Elam, obecnie stanowisko archeologiczne w Iranie około 50 kilometrów od Suzy, w pobliżu współczesnej wsi Czogha Zanbil, wpisane w 1979 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Znajdują się tu pozostałości elamickiego miasta, założonego przez Untasznapirisza w XIII wieku p.n.e. W centralnej części miasta zbudowany był ziggurat o podstawie o wymiarach 105 na 105 metrów. Ziggurat powstał w dwu etapach - początkowo został wzniesiony kompleks 28 pomieszczeń wokół kwadratowego dziedzińca o boku 67,2 metra. Na południowo-wschodnim rogu znajdowała się świątynia Inszuszinaka. Następnie budowla została przerobiona na ziggurat poprzez wzniesienie na środku dziedzińca wysokiej na 60 metrów wieży i dobudowanie dwu kolejnych stopni. W wyniku tych prac zniszczeniu uległa świątynia Inszuszinaka.
Ziggurat otoczony był trzema murami. Mur wewnętrzny, o średnicy ok. 400 metrów, zwany był Świętym Kręgiem. Miał 7 bram, a z każdej z nich biegła wąska ścieżka wyłożona cegłami. W obrębie tego muru znajdowały się również 3 inne świątynie dedykowane następującym bóstwom: Pomiędzy tym a kolejnym murem odkryte zostały dodatkowo trzy inne świątynie:
* Napiriszowi lub Nabu
* Kiriszy, żonie Napiriszy
* Isznikarabowi lub Iszmekarabowi.
* bogini-matki Pinikir
* Adada i Ningal
* Szimuta i Manzat
Trzeci, zewnętrzny mur miał natomiast ochraniać miasto.
Znajdują się tu pozostałości elamickiego miasta, założonego przez Untasznapirisza w XIII wieku p.n.e. W centralnej części miasta zbudowany był ziggurat o podstawie o wymiarach 105 na 105 metrów. Ziggurat powstał w dwu etapach - początkowo został wzniesiony kompleks 28 pomieszczeń wokół kwadratowego dziedzińca o boku 67,2 metra. Na południowo-wschodnim rogu znajdowała się świątynia Inszuszinaka. Następnie budowla została przerobiona na ziggurat poprzez wzniesienie na środku dziedzińca wysokiej na 60 metrów wieży i dobudowanie dwu kolejnych stopni. W wyniku tych prac zniszczeniu uległa świątynia Inszuszinaka.
Ziggurat otoczony był trzema murami. Mur wewnętrzny, o średnicy ok. 400 metrów, zwany był Świętym Kręgiem. Miał 7 bram, a z każdej z nich biegła wąska ścieżka wyłożona cegłami. W obrębie tego muru znajdowały się również 3 inne świątynie dedykowane następującym bóstwom: Pomiędzy tym a kolejnym murem odkryte zostały dodatkowo trzy inne świątynie:
* Napiriszowi lub Nabu
* Kiriszy, żonie Napiriszy
* Isznikarabowi lub Iszmekarabowi.
* bogini-matki Pinikir
* Adada i Ningal
* Szimuta i Manzat
Trzeci, zewnętrzny mur miał natomiast ochraniać miasto.
Mapa - Czoga Zanbil (Ma‘bad-e Choghā Zanbīl)
Mapa
Kraj (państwo) - Iran
Flaga Iranu |
Perska nazwa Iran wywodzi się od średnioperskiej formy Eran (partyjskie Arjan), która po raz pierwszy pojawia się na monetach i w napisie przy reliefie z Naghsz-e Rostam sasanidzkiego króla Ardaszira I. Jest tam mowa o Eranszahr (part. Arjanszahr), czyli państwie Ariów. Nazwa Iran pochodzi zatem od nazwy ludu Ariów, przy czym należy zauważyć, że już w Aweście mowa jest o Airjana Waedżah – kraju Ariów, Achemenidzi zaś określali się w swoich inskrypcjach jako Arija – Ariowie, oraz Arija czithra – pochodzenia aryjskiego. Za czasów późniejszych szachów sasanidzkich skrótowym w stosunku do Eranszahr terminem Eran zaczęto określać po prostu całość ich państwa, a nie zgodnie z jego pierwotnym znaczeniem Ariów, czyli ówczesne ludy irańskie. Podsumowując: „Eran bierze początek od staroperskiego arija- i awestyjskiego airja «aryjski». Obydwa ostatnie terminy są poświadczone jako najstarsze historyczne określenia ludów irańskich”.
Waluta / Język (mowa)
ISO | Waluta | Symbol | Cyfry znaczące |
---|---|---|---|
IRR | Rial irański (Iranian rial) | ï·¼ | 2 |
ISO | Język (mowa) |
---|---|
KU | Język kurdyjski (Kurdish language) |
FA | Język perski (Persian language) |